"Jij moet het doen"
Met deze woorden ongeveer eindigde het gesprek waarin de heer Crompvoets gevraagd werd voorzitter te worden van de op te richten Oudheid Kundige Vereniging (OKV). Er werd gezegd: “We hebben iemand nodig die goed papieren kan lezen en de mensen kan toespreken”.
Door Ineke van der Vegte-van Asselt
Het is niet pluis in Voorst
Volksverhalen en volksvertellingen zijn aleeuwen oud. Ze werden tijdens de langewinteravonden bij het haardvuur generatie op generatie aan elkaar doorverteld. Wonderlijke verhalen, soms met een kern van waarheid, die naarmate de eeuwen voorbij slopen steeds meer een mystieke inhoud kregen. De waarheid was al lang niet meer te achterhalen en vooral angstige personen zagen daarin dan ook duivels, spoken en geesten.
Door Milly Westerhuis
Boerderij de Dernhorst
Op de plek waar tot voor kort de kwekerij van Schoneveld Breeding stond, heeft vroeger boerderij de Dernhorst gestaan. Er is nog een foto bewaard gebleven uit 1887 waarop de boerderij fraai is afgebeeld. Aan de rechterkant van de foto is de aangebouwde landheers- of lanterskamer zichtbaar. De eigenaar van de boerderij verbleef hier regelmatig in de zomerperiode. In de winter verbleef men liever in de stad Deventer. De meest eenvoudige lanterskamer was in feite niet meer dan een bijkamer in de boerderij . . . . .
Door Jan Groenenberg
Familie Harmsen op de Stakenberg
Opa Hendrik Harmsen was de eerste boer uit onze familie op de Stakenberg. Mijn vader Gerrit Jan was een jaar of 10 oud toen mijn opa in 1917 vanuit een kleine boerderij in Vorden met zijn gezin richting de Poll is getrokken. Een broer van mijn opa woonde al op landgoed de Poll. Toen boerderijde Bremte vrijkwam wilde mijn opa graag verhuizen naar de Bremte. Daar was de grond namelijk iets beter dan bij de Stakenberg. De Bremte was ook iets groter, 30hectare, de Stakenberg ruim 26 hectare. Maar de familie Van Weede (eigenaren van de Poll . . . . .
Door Elsbeth Volker
Het gaat nu echt veranderen!
1806-1813
Op 1 januari 2018 bestaat de gemeente Voorst 200 jaar en de OKV heeft onze voormalig burgemeester mr. J.H.J. van Blommestein verzocht daar zijn licht over te laten schijnen. In samenspraak met onze redacteur Ineke van der Vegte is een drietal artikelen gemaakt over het ontstaan van de gemeente Voorst.
In dit nummer het derde en laatste deel van de serie, dat terugkijkt op de periode 1806-1813, waarin ons land Koninkrijk Holland wordt en aansluitend een deel van Frankrijk.
Door Ineke van der Vegte-van Asselt
Wie heeft er niet één "Van Bosheide" in Wilp
Er lag nog een uitnodiging van Evert Jan van Bosheide en zijn vrouw om een keer te komen kijken en praten bij hen thuis in Wilp. Nu niet zoals de vorige keer over de oudste fiets van Nederland” (zie artikel in Kroniek nummer 4, 2016) maar over de schilderijen van Andries, zijn vader.
Andries Joannes Jurrien van Bosheide (1882-1995) was huisschilder en kunstschilder te Wilp. Hij had een goede vakopleiding genoten, was zelfs in Antwerpen op een schilderschool geweest. Leerlingen genoten daar een brede opleiding.
Door Ineke van de Vegte - van Asselt
De Veluwse boerderij, begin 20e eeuw
“Een lappendeken van kleur!”
Herinneringen, aangereikt door de heer R. (Roelof) ten Voorde, aan zijn leven op de
boerderij aan de Woudweg in Teuge, waar hij in 1940 is geboren. Ook vertelt hij over de periode daarvoor, die van zijn vader A. (Albert) ten Voorde.
Begin vorige eeuw waren de meeste Veluwse boerderijen een gemengd bedrijf. Het waren kleine boerenbedrijven, ze waren niet allemaal hetzelfde. De meeste boeren hadden weiland, bedreven akkerbouw, hadden een boomgaard . . . .
Door Ineke van de Vegte - van Asselt
Bodes in de gemeente Voorst
Op de openingsbijeenkomst van Open Monumentendag 2017 vertelde Harry Weijn, bode en marktmeester van de gemeente Voorst, een verhaal over de gemeente Voorst en de bodes die er in de loop der jaren hebben gewerkt. De redactie van Kroniek is verheugd dat we met de plaatsing van zijn toespraak het werk van de bodes in de afgelopen eeuwen voor het voetlicht mogen brengen.
Door Harry Weijn
Het luchtspoor van Terwolde
Terwolde kende vroeger twee steenfabrieken “Scherpenhof” en “De Vooruitgang”. De klei voor de Scherpenhof werd met een treintje met lorry’s aangevoerd uit Welsum. En die voor de Vooruitgang kwam uit de Meintjes, tussen Terwolde en Nijbroek. In het begin ging dat kleitransport met paard en wagen. Maar die aanvoer duurde veel te lang. Vandaar de aanleg van het treintje voor de Scherpenhof. De Vooruitgang zocht de oplossing in een luchtspoor.
Door B. ten Bosch
De Groote Polmate
Aan de Melkleenweg 4 te Terwolde staat De Groote Polmate, de boerderij is in 2020 door studenten van de opleiding HBO-archeologie van Saxion Hogeschool, Deventer ten behoeve van het vak ‘Historische Archeologie’ beschreven. Tijdens dat onderzoek werd aandacht besteed aan de geschiedenis van het gebouw en de bijgebouwen, de geschiedenis en ontwikkeling van het landschap en de eigenaren en bewoners die de boerderij in het verleden heeft gehad. Uitgangspunt voor het onderzoek zijn de boerderijen in de gemeente Voorst, waarvan de gegevens voorkomen in de kadastrale atlas van 1832.
Door Gert Gootjes en Henk Karrenbeld
De Beele
Het landgoed heeft een lange geschiedenis. In 1448 wordt in een tijnsboek al genoemd dat het goed lag in de Bylremark buurschap Voorsterklei.
De naam Beele heeft de betekenis van 'nieuw aangewassen land¹) Het was een spijker in handen van Zutphense elite.
Door Gerard Vrieling
Boeren, burgers en ....
Na dat den Hoochgeboren Vorst ende Heere de Prince van Orangien die tyrannye ende tgwelt der Spangiaerden veele Jaren tegengestaen hadde, ende doen de vyanden der waerheyt menichmael versochten hem om te brengen, twaer door verghift, schieten, oft anderssins, ende vanden Spaenschen Coninck tot een prijse ghestelt was van tachtich duysent Croonen wie hem ombrochte, met beloft daer by van Edel te maken, ende boven dien te vergeven de booste misdaet dien hy bedreven mocht hebben (....) so is ten laetsten zijn . . . . . . .
Door Annemarie Geerts